زبان مادری نخستین زبانی است که کودک با آن آغاز به سخن میکند بی آنکه آن را آموخته باشد.این روز برای حمایت از “تنوع و کثرت زبان، فرهنگ و آموزش چند زبانه” اعلام شده است.درحال حاضرحدود نیمی از ۶۵۰۰ زبان موجود در جهان مورد تهدید نابودی قراردارند.
ایران کشوری است با تنوع قومی و زبانی و حداقل ۶ قومیت با فرهنگ و زبان متمایز از زبان فارسی که زبان رسمی کشور است در این کشور وجود دارد.بر اساس اصل پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، “زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است و اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید به این زبان و خط باشد.ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانههای گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است اما همانطور که مشهود است بخش دوم این اصل (پانزدهم) توسط دولت جمهوری اسلامی ایران عملی نشده نشده است.اعلامیه جهانی حقوق بشر در ماده ۲۶ به اهمیت آموزش و پرورش صحیح و همسو با نیاز کودکان تاکید کرده است و در بند ۳ این ماده به حق پدر و مادر در انتخاب نوع آموزش و پرورش فرزند اشاره کرده است اما متاسفانه عدم رعایت این ماده در ایران و آموزش به زبان فارسی به دور از توجه به زبان مادری، زمینه ساز ترک تحصیل کودکان ایرانی و در پی آن افزایش فقر فرهنگی و پدیده هایی همچون کودک همسری و کودکان کار شده است.
کاری از کارگروه رسانه کانون دفاع از حقوق بشر در ایران
تدوین: ملیکا احمدی سبزواری
نویسندگان: داود وحیدی_علیرضا جهان بین
گویندگان: ملیکا احمدی سبزواری_ابراهیم فداکار
مشاور: رزا جهان بین